• Kim był Alfred Nobel?

      •  Alfred Bernhard Nobel (urodził się w 21 października 1833 roku w Sztokholmie, zmarł 10 grudnia 1896 roku) był szwedzkim chemikiem, wynalazcą i filantropem. W wieku czterech lat Alfred wraz z rodziną przenosi się do Finlandii, a następnie do Rosji. Ojciec był producentem broni na potrzeby armii rosyjskiej. Liczne podróże i staranna edukacja we Francji, Szwecji, Niemczech i Stanach Zjednoczonych sprawiły, że w wieku 17 lat Alfred biegle mówił po rosyjsku, angielsku, francusku i niemiecku. Pracował w przedsiębiorstwie swojego ojca, udoskonalając projekty min morskich i torped. Najbardziej znanym i najważniejszym osiągnięciem Nobla było wynalezienie dynamitu, który opatentował w 1867 roku. Produkcja dynamitu zapoczątkowała wielką fortunę Nobla. Posiadał ponad dziewięćdziesiąt fabryk i laboratoriów w 20 krajach oraz ponad 355 patentów. Był członkiem Instytutu Królewskiego w Londynie, Towarzystwa Inżynierów Cywilnych w Paryżu i Szwedzkiej Królewskiej Akademii Nauk w Sztokholmie. W swej ostatniej woli Nobel przeznaczył cały majątek o wartości około 31,5 mln koron szwedzkich na nagrody. Postanowił, iż co roku dochód ze spadku ma być dzielony na pięć równych części pomiędzy tych, którzy w poprzednim roku szczególnie zasłużyli się ludzkości.

        Mniej znany jest fakt, że Alfred Nobel był dramatopisarzem. Jego jedyna sztuka (Nemesis, tragedia pozą w czterech aktach o Beatrice Cenci, częściowo była zainspirowana przez pięcioaktową tragedię The Cenci Percy'ego Shelley'a) została wydrukowana, gdy leżał na łożu śmierci. Cały nakład za wyjątkiem trzech kopii został jednak zniszczony tuż po jego śmierci, gdyż uznano, iż sztuka jest skandaliczna i bluźniercza. Pierwsze kolportowane wydanie tej sztuki (dwujęzyczne po szwedzku i w Esperanto) zostało wydane w Szwecji w roku 2003. Sztuka jak dotąd (maj 2003) nie została przetłumaczona na żaden inny język oprócz Esperanto.

        Alfred Nobel został pogrzebany na Norra begravningsplatsen (cmentarz północny) w Sztokholmie. 

      • Geneza

      • Kiedy Alfred Nobel wynalazł dynamit nie wiedział jakie konsekwencje mogą się z tym wiązać. Był przekonany, że broń ta przestraszy ludzi na tyle, że sami odstąpią od wojen. Stało się zupełnie inaczej.  Miał poczucie, że wynalazł coś, co może zrobić ludzkości wielką krzywdę. Dlatego, aby poniekąd oczyścić własne sumienie,  27 listopada 1895 Alfred Nobel ustanowił nagrodę swojego imienia.

        Nagrody przyznawane są w pięciu dziedzinach: fizyki, chemii, fizjologii lub medycyny, literatury oraz pokoju. Każdy z laureatów otrzymuje złoty medal, dyplom honorowy oraz nagrodę finansową (ok. 8 mln koron szwedzkich – ok. 4,5 mln zł).
         

      • Nagrody Nobla przyznane obywatelom Polski:

        • 1924 – Władysław Reymont – w dziedzinie literatury
        • 1980 – Czesław Miłosz – w dziedzinie literatury
        • 1983 – Lech Wałęsa – Pokojowa Nagroda Nobla
        • 1996 – Wisława Szymborska – w dziedzinie literatury
        • 2018 - Olga Tokarczuk - w dziedzinie literatury
           
      • Nagrody Nobla przyznane osobom, które nie miały polskiego obywatelstwa w momencie przyznania im nagrody, ale same uważały się za Polaków:

        • 1903 – Maria Skłodowska-Curie – w dziedzinie fizyki łącznie z Henri Becquerelem i Piotrem Curie
        • 1905 – Henryk Sienkiewicz – w dziedzinie literatury (poddany cara Rosji)
        • 1911 – Maria Skłodowska-Curie – w dziedzinie chemii (formalnie obywatelka Francji)
        • 1977 – Andrew Schally – w dziedzinie medycyny (obywatel USA, urodzony w 1926 w Wilnie)
        • 1995 – Józef Rotblat – Pokojowa Nagroda Nobla łącznie z ruchem Pugwash (formalnie obywatel Wielkiej Brytanii, urodzony w Warszawie)
        • 2007 – Leonid Hurwicz – w dziedzinie ekonomii (obywatel USA, ur. w Moskwie w polskiej rodzinie, wychowany w Warszawie, absolwent UW)
           
      • Osoby w inny sposób związane z Polską:

      • 1907 – Albert Abraham Michelson – w dziedzinie fizyki (obywatel USA, urodzony w 1852 w Strzelnie)
        1920 – Walther Hermann Nernst – w dziedzinie chemii (obywatel Niemiec, urodzony w Wąbrzeźnie)
        1935 – Irène Joliot-Curie – w dziedzinie chemii (córka Marii Skłodowskiej-Curie)
        1943 – Otto Stern – w dziedzinie fizyki (obywatel Niemiec, urodzony w Żorach, mieszkał m.in. we Wrocławiu).
        1944 – Isidor Isaac Rabi – w dziedzinie fizyki (urodzony w Rymanowie).
        1950 – Kurt Alder – Nagroda Nobla w dziedzinie chemii urodzony w Królewskiej Hucie (obecnie Chorzów)
        1950 – Tadeusz Reichstein – w dziedzinie fizjologii lub medycyny (obywatel Szwajcarii, urodzony we Włocławku)
        1963 – Maria Goeppert-Mayer – Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki (urodzona w Katowicach)
        1978 – Isaac Bashevis Singer – w dziedzinie literatury (obywatel USA, urodzony i wychowany w Radzyminie, mieszkał w Warszawie i Biłgoraju)
        1992 – Georges Charpak – w dziedzinie fizyki (obywatel Francji, urodzony w Dąbrowicy, niedaleko Równego)
        1996 – Harold Kroto – w dziedzinie chemii (obywatel Wielkiej Brytanii, rodzina pochodziła z Krotoszyna)
        1999 – Günter Grass – w dziedzinie literatury (obywatel Niemiec, urodzony w Gdańsku, w jego twórczości często występują polskie wątki)
        2004 – Frank Wilczek – w dziedzinie fizyki (obywatel USA, pochodzenia polskiego)
        2009 – Jack W. Szostak – w dziedzinie medycyny (obywatel USA, pochodzenia polskiego)

         

    • Kontakty

      • Szkoła Podstawowa Nr 2 im.Noblistów Polskich w Strykowie
      • 42 719 81 44 (tel./fax) 509-067-898
      • ul.Targowa 21 95-010 Stryków Poland
  • Galeria zdjęć

      brak danych